---

• Wpisy

Układ nerwowy człowieka, pod względem topograficznym, można podzielić na dwie części: Pierwszą stanowi  układ ośrodkowy (centralny) – z mózgowiem i rdzeniem kręgowym. Drugi – to obwodowy układ nerwowy, w skład którego wchodzą nerwy czaszkowe, nerwy rdzeniowe oraz zwoje nerwowe.

Nerwy układu obwodowego mają za zadanie komunikowania się z mózgowiem i rdzeniem kręgowym i niczym przewody elektryczne – przekazywanie bodźców nerwowych do poszczególnych narządów. Ale jak każda część ciała człowieka, tak i one mogą ulec uszkodzeniu co skutkuje różnymi zaburzeniami. Wszelkie uszkodzenia nerwów obwodowych nazywane są neuropatiami.  Mogą one dotyczyć jednego włókna – wówczas mówimy o mononeuropatii lub kilku – wtedy mamy do czynienia z polineuropatią. Dotknięte neuropatią nerwy mają tendencję do zanikania, a to z kolei prowadzi do deficytów ruchowych, czuciowych i porażeń, stąd ważne jest w takich przypadkach szybkie postępowanie lecznicze i rehabilitacyjne. W związku z faktem, że nerwy obwodowe w większości są mieszanymi, gdyż zawierają włókna ruchowe jak i czuciowe – ich uszkodzenie również wywołuje objawy mieszane: ruchowe jak i czuciowe. Objawy takich uszkodzeń są różnorakie. Wymienić należy: osłabienia i zaniki mięśniowe, wspomniane porażenia, zaburzenia potliwości, ciepłoty i wyglądu skóry, przebarwienia skóry.

Rehabilitacja w porażeniu nerwów obwodowych

Neuropatie mogą być spowodowane wieloma czynnikami. Często może je wywołać zwykły ucisk spowodowany urazem lub zwykłą naroślą kostną czy niedokrwieniem.

Generalnie uszkodzenia nerwów obwodowych można podzielić na: mechaniczne oraz uszkodzenia spowodowane przewlekłą chorobą. Uszkodzenia mechaniczne dotyczą najczęściej nerwów przebiegających powierzchownie przez to najsłabiej chronionych. Do tej grupy zaliczyć należy nerwy kończyn górnych i dolnych. Ich uszkodzenie wynikać może z przecięcia nerwu, jego ucisku, zmiażdżenia, rozciągnięcia czy rozerwania.

Z kolei, do uszkodzeń spowodowanych chorobami przewlekłymi można zaliczyć niedomogi wywołane np. cukrzycą (stopa cukrzycowa działa destrukcyjnie na gałęzie czuciowe). Inne przyczyny to zakażenia, zaburzenia naczyniowe i metaboliczne, toksyny (zatrucia metalami ciężkimi, chemioterapeutykami lub niektórymi lekami). Warto wspomnieć również o zgubnych niedoborach witaminy B1, B12, chorobie alkoholowej i niedożywieniu jako jednym z czynników neuropatii. Wreszcie, neuropatie wywołać mogą zapalenia, zaburzenia autoimmunologiczne i zaburzenia metaboliczne (jak choroby nerek, wątroby, zaburzenia hormonalne).

Niezależnie jednak od charakteru i przyczyny, w przypadkach wystąpienia neuropatii nieodzowna jest szybka rehabilitacja. Przy tym, pacjenta należy uświadomić, iż rehabilitacja w porażeniu nerwów obwodowych jest postępowaniem powolnym, wymagającym czasu i sporego zaangażowania samego rekonwalescenta.

Rehabilitacja w porażeniu nerwów obwodowych ma na celu: przyśpieszenie regeneracji nerwu, zapobieganiu zanikom mięśniowym, udaremnieniu ewentualnych przykurczów mięśni.  Pozwala na utrzymanie w miarę pełnego zakresu ruchu. Rehabilitacja zapobiega wtórnym uszkodzeniom struktur aparatu ruchu i uniknięcie utrwalenia nieprawidłowego wzorca ruchowego.

Jednak zanim zostanie rozpoczęte i wdrożone postępowanie rehabilitacyjne, poprzedzić je musi wnikliwa diagnoza. Jest ona oparta na rzeczowym wywiadzie, ocenie i badaniu siły mięśniowej, przeprowadzonych testach funkcjonalnych, określeniu przewodnictwa. Wykonuje się również zdjęcia RTG, badaniu MRI nerwu, ewentualnie wykonanej chronaksymetrii (pomiaru pobudliwości nerwów i mięśni).

Gabinet masażu Rzeszów

Zwykle niezbędnym jest równoległe leczenie farmakologiczne oparte na lekach przeciwbólowych, poprawiających ukrwienie, likwidujących niedobory witaminowe i wszelkiego rodzaju suplementach.

Sama rehabilitacja w porażeniu nerwów obwodowych obejmuje zarówno zabiegi fizykalne, kinezyterapię, hydroterapię i szereg innych metod, różniąc się zasadniczo w zależności od etapu, którego dotyczy.

Fizjoterapia w porażeniu nerwów obwodowych w fazie ostrej, będzie polegała na prawidłowym układaniu pacjenta lub jego kończyny. Wszystko w celu unikania rozciągnięcia uszkodzonego włókna nerwowego. Niezbędne jest wówczas odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne, utrzymujące stawy w pozycji czynnościowej. Na tym etapie korzysta się z dobroczynnego działania ciepłolecznictwa, stosuje delikatny masaż i zabiegi laseroterapii.

W fazie regeneracji możliwości jest znacznie więcej. Dalej wykorzystuje się zabiegi ciepłolecznicze (ciepło przyspiesza regenerację nerwu) w tym również ciepłe kąpiele ale i elektrostymulację mięśniową, jonoforezę lignokainową. Pobudzają odrost włókien impulsowe pole magnetyczne, działającą regenerująco galwanizację katodową, przeciwbólową galwanizację anodową, diatermię krótkofalową, promieniowanie podczerwone. Inne to masaż, ćwiczenia czynne i bierne (utrzymują one zakresy ruchu i działają antyzanikowo). Ćwiczenia synergistyczne i kontralateralne, laseroterapię, kinesiotaping i drenaż limfatyczny.

W ostatniej fazie, kiedy włókna nerwowe zostały odtworzone, a mięśnie unerwione i pobudzone przystępuje się z pacjentem do ćwiczeń czynnych stale zwiększając intensywność rehabilitacji. Dodaje się coraz większe obciążenia i opór na kończynę, która dotknięta była deficytem, wykorzystując w tym celu taśmy elastyczne, ciężarki, wyciągi bloczkowe, itp.