Nerw trójdzielny to V z dwunastu nerwów czaszkowych i zarazem największy z nich wszystkich. Zawiera zarówno włókna czuciowe jak i ruchowe. Wychodzi z mózgowia i na wysokości szczytu kości skroniowej, ze zwoju trójdzielnego wypuszcza trzy gałęzie: nerw oczny, nerw szczękowy i nerw żuchwowy. Generalnie odpowiada on za ruch oraz czucie w obrębie twarzy i jamy ustnej, w tym za odbiór wrażeń zmysłowych, funkcjonowanie gruczołów oraz unerwienie niektórych grup mięśni. To dzięki temu nerwowi odbieramy zróżnicowane bodźce jak: ból, ucisk, dotyk oraz temperaturę. Ponadto unerwia: zęby, zatoki przynosowe, spojówkę i rogówkę oka, odpowiada za czynności mięśni żwaczowych (skroniowy, żwacz i skrzydłowe boczne) i za odczuwanie smaku w 2/3 przedniej części języka.
Jak każdy nerw także i trójdzielny może ulec uszkodzeniu lub zostać dotkniętym chorobą. Wszelakie doznania związane z uszkodzeniem nerwu trójdzielnego nazywane są potocznie nerwobólem lub neuralgią. Czasem, zamiennie, rwą twarzową. W przypadku uszkodzenia nerw trójdzielny daje silną odpowiedź bólową. Pacjenci opisują ból towarzyszący tej przypadłości jako najsilniejszy z jakim miały do czynienia. Wręcz niewyobrażalny. Co więcej, jest on nawracający, napadowy, z nagłym i piorunującym uderzeniem. Trwa od kilku sekund do ok 2 minut. Niestety, tego typu rzuty mogą pojawiać się kilka razy na dobę i to bez jakichkolwiek symptomów uprzedzających. Również okres trwania jest trudny do oszacowania. Stan taki może trwać kilka dni ale i również kilka miesięcy. Przy tym, ze strony nerwu trójdzielnego, obserwuje się sezonowe nasilenie objawów, przypadających najczęściej między listopadem a lutym.
Pacjenci, którzy doznają „efektów” działania nerwu trójdzielnego narażeni są na coś jeszcze. A mianowicie na nieustanne stany lękowe, gdyż żyją w stałym poczuciu niepokoju przed kolejnym ewentualnym atakiem, który może ujawnić się w każdej chwili. A im dłużej choroba trwa, częstotliwość ataków się nasila. Stąd u chorych nierzadko pojawiają się fobie, nerwice i paniczny strach. Sam ból przyjmuje charakter piekący, czasem kłujący, z lokalizacją przeważnie w tym samym miejscu, bez rozprzestrzeniania się. Dolegliwościom może towarzyszyć zaczerwienienie twarzy, skurcze mięśni, łzawienie oczu i ślinotok. U jednych ból może objąć pół twarzy u innych zaś pojawiać się punktowo. Znacznie częściej dotyczy prawej niż lewej strony. Obustronne objawy występują niezwykle rzadko. Częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn i pojawia się na ogół w okresie między 40 a 60 rokiem życia.
Przyczyny rwy twarzowej mogą być różnorakie. Ból może być następstwem stanu zapalnego nerwu trójdzielnego, bezpośredniego jego ucisku (nawet przez naczynia krwionośne) lub uszkodzenia, może być także efektem infekcji zębów lub ucha. Nie bez znaczenia dla rozwoju tej przypadłości są spore wahania temperatury otoczenia. Nerwoból może również pojawić się w wyniku różnych chorób. Najczęściej przy nowotworach mózgowia, ośrodkowego układu nerwowego, przy chorobie demielinizacyjnej (uszkodzeniu osłonki włókna nerwowego), półpaścu, przewlekłym chorobom tkanki łącznej czy toczniowi rumieniowatemu.
W sytuacji zdiagnozowania tej choroby lekarz zwykle zleca wykonanie stosownego badania mającego ustalić jej przyczynę. W jej ustaleniu nieocenionymi są: tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny.
Warto wiedzieć, że leczenie neuralgii, tak zwanymi domowymi sposobami, z góry skazane jest na porażkę. W takim przypadku nieodzowną okazuje się być wizyta u lekarza, niejednokrotnie neurologa.
Na etapie leczenia, w pierwszej kolejności wskazanym jest podanie pacjentowi środków farmakologicznych, w tym, leków przeciwbólowych. Czasem pacjenci wymagają zaordynowania leków przeciwdepresyjnych czy przeciwpadaczkowych. W zależności od stopnia dolegliwości, same środki przeciwbólowe mogą być różnorodne. Czasem nie wystarczą te standardowe. Koniecznym może być wstrzyknięcie blokady lub przeprowadzenie zabiegu odbarczającego nerw trójdzielny. Nie wgłębiając się w opisy przezskórnych zabiegów chirurgicznych niejako z obowiązku jedynie je wymienimy. Najskuteczniejszymi w przypadku uszkodzenia nerwu trójdzielnego są zabiegi:
Rehabilitacja nerwu trójdzielnego jest swego rodzaju wyzwaniem. Obszar objęty bólem jest zwykle wrażliwy i przeczulony. Delikatny masaż okolicy może, choć nie zawsze, przynieść spodziewane rezultaty. Niektórzy z pacjentów dobrze reagują na akupunkturę – nakłuwanie zajętego miejsca cienkimi igłami.
Rehabilitacja nerwu trójdzielnego korzysta także z osiągnięć elektroterapii. I choć zabieg termolezji polegający na wyłączeniu fragmentów nerwu trójdzielnego odpowiedzialnych za doznania bólowe poprzez prąd wysokiej częstotliwości jest domeną chirurgów i anestezjologów to z kolei prądy niskiej częstotliwości TENS jako przykład elektroterapii wykorzystywanej w rehabilitacji nerwu trójdzielnego są tego wykorzystania najlepszym potwierdzeniem.
Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów prądami TENS jest metodą nieinwazyjną, niefarmakologiczną, a przynoszącą dobre rezultaty w leczeniu dolegliwości bólowych, w tym rehabilitacji nerwu trójdzielnego.
Jeżeli wymagasz fizjoterapii przy porażeniu nerwu trójdzielnego twarzy zapraszam do KONTAKTU i do mojego gabinetu fizjoterapeutycznego w Rzeszowie.
Dobry Fizjoterapeuta Rzeszów
Jak sobie poradzić z napięciowym bólem głowy
12 gru 2023
Masaż na obrzęk nóg
30 lis 2023
Terapia stawu skroniowo żuchwowego
15 lis 2023
Co to jest terapia powięziowa
6 lis 2023
Dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa
5 lis 2023