---

• Wpisy

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

Zużywanie się kręgosłupa jest zjawiskiem naturalnym, związanym ze starzeniem się organizmu. Najczęściej występuje u ludzi w starszym wieku. Problemem jednak i wyzwaniem jest jego przedwczesne zużycie, zwłaszcza wówczas, gdy przebiega bezobjawowo. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa to jeden z największych problemów społecznych, o czym świadczy wysoki odsetek (niemal połowa) dotkniętych tą przypadłością rodaków. Są one najczęstszą przyczyną dolegliwości bólowych i wynikają z przedwczesnego zużycia samego kręgosłupa jak i tkanek tworzących jego funkcjonalne połączenia. Dotyczą one tak samo kobiet jak i mężczyzn i mogą występować na różnym poziomie kręgosłupa.

Kręgosłup jak każdy inny narząd w naszym ciele zużywa się wraz z upływem lat. Zużywanie wykazuje charakter postępujący, a zmian, które zaistniały nie da się już cofnąć. Można jednak, jeśli odpowiednio wcześnie o to zadbamy, łagodzić ich objawy oszczędzając sobie bólu i kłopotów na przyszłość.

Początki pojawiających się dolegliwości są powolne i słabo dostrzegalne. Pierwszymi symptomami zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa są bóle o różnym natężeniu, charakterze i przebiegu. Mogą przybierać charakter korzeniowy z promieniowaniem wzdłuż przebiegu unerwienia (w kierunku barku, ręki, pośladka, uda, łydki, stopy itd.). Kolejnym sygnałem jest występowanie bólu po długotrwałym przebywaniu w wymuszonych pozycjach ciała. Niekiedy dolegliwość pojawia się jedynie przy niektórych ruchach. Wreszcie, wyraźnym objawem jest, poranna sztywność pleców, która towarzyszy codziennemu wstawaniu, ustępująca w miarę rozruszania, w ciągu dnia.

Leczenie Zmian Zwyrodnieniowych Kręgosłupa

Czynnikami sprzyjającymi zwyrodnieniu kręgosłupa są: wiek; brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia; nadwaga i otyłość; wady postawy; przeciążenia kręgosłupa związane z charakterem pracy lub wyczynowym uprawianiem sportu; nieprawidłowe podnoszenie zbyt ciężkich przedmiotów; zmiany hormonalne i metaboliczne; osteoporoza; deformacje kręgosłupa; osłabienie mięśniowe (zwłaszcza dotyczy to mięśni posturalnych, dna miednicy i brzucha); choroby autoimmunologiczne (np. ZZSK); wypadki i urazy.

Jak wspomniano wyżej, zmian zwyrodnieniowych nie można ani cofnąć, ani zahamować. Można jednakże przyczynić się do zmniejszenia szybkości ich postępowania. Objawy oraz ich głębokość zależą od przyczyny dolegliwości i od tego, na jakim poziomie kręgosłupa zmiany zwyrodnieniowe się aktywują.

 

Rehabilitacja Zmian Zwyrodnieniowych Kręgosłupa

W przypadkach zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa najlepiej pasuje obiegowa zasada: „lepiej zapobiegać niż leczyć”, gdyż wczesna profilaktyka i edukacja pacjenta ma kluczowe znaczenie. W wielu przypadkach pozwala na uniknięcie bólu, a tym samym zapewnienie komfortu życia.

Już w pierwsze objawy bólowe nie powinny być nigdy bagatelizowane. Bez względu na wiek należy pamiętać o aktywności fizycznej, wzmocnieniu mięśni, elastyczności, zwiększeniu ruchomości stawów, redukcji wagi ciała i ergonomii pracy. Warto również przyjrzeć się dostępnym na rynku suplementom diety. Bogate w kwas hialuronowy i chondroitynę mogą skutecznie pomóc, w ograniczeniu ekspansji choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Większość przypadków dotyczących zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa wystarczy nieinwazyjne (bez interwencji chirurgicznej) leczenie zachowawcze. W stanach ostrych zaleca się choremu leżenie na wznak na twardym, równym podłożu w pozycjach antalgicznych – przeciwbólowych. Co nie znaczy, że pacjent powinien być zwolniony z aktywności i ćwiczeń. Nawet w stanie ostrym należy wdrożyć ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia izometryczne choćby tylko kończyn górnych lub samych podudzi i stóp. Na tym wczesnym etapie, pomocnymi mogą być środki farmakologiczne.

Dalsze postępowanie to unikanie obciążania kręgosłupa, głębszych skrętów czy skłonów, unoszenia wyprostowanych nóg, skoków, wszelkich wstrząsów i dłuższych biegów.

Dobrym uzupełnieniem postępowania jest rehabilitacja ruchowa i przeciwbólowe zabiegi z zakresu fizykoterapii (pole magnetyczne, diatermia, terapuls, elektroterapia, ciepłe okłady, sollux, laseroterapia, magnetronik, krioterapia czy masaż podwodny). Czasem niezbędny będzie wyciąg lędźwiowy za miednicę i zaopatrzenie ortopedyczne stabilizujące dany odcinek kręgosłupa. W trakcie zajęć z fizjoterapeutą mogą być zastosowane techniki manualne jak trakcje kręgosłupa czy mobilizacje kręgów.

Leczenie Zmian Zwyrodnieniowych

W skrajnych przypadkach, kiedy wyżej opisane metody nie przynoszą spodziewanej poprawy, pacjent cierpi z bólu, a badania rezonansem magnetycznym lub tomografem komputerowym potwierdzają ucisk na na struktury nerwowe konieczną może okazać się operacja. W jej przebiegu odbarcza się (uwalnia z ucisku) zajęte struktury kręgowe, oraz te odpowiedzialne za jego blokowanie.

Podsumowując…

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, jak zaznaczano, są nieodwracalną transformacją, jednakże od nas samych zależy w znacznym stopniu szybkość tej transformacji i głębokość jej następstw. Dlatego przez odpowiednie postępowanie (tryb życia, aktywność, dietę) można ją w znaczny sposób spowolnić, zwracając już od najmłodszych lat uwagę na:

• dbałość o prawidłową postawę,
• aktywność ruchową (stretching, jogę, pływanie, gimnastykę, aerobik, itp.),
• krótsze i częstsze przerwy w pracy i zmiany pozycji,
• unikanie przeciążeń,
• stosowanie zbilansowanej diety,
• dbanie o kręgosłup poprzez odpowiedni dobór materaca, profilowanych poduszek, stosowanie podpórek pod lędźwie itp.