W anatomii ezoterycznej kolana symbolizują strach przed śmiercią- ponury żniwiarz ścina nas u kolan, to na nie padamy prosząc o przebaczenie. W rzeczywistości kolana pełnią niezwykle istotną funkcję i zdarza się też, że niezbędna jest im pomoc. Jak więc są zbudowane, na co narażone i jak wygląda fizjoterapia kolana?
Funkcjonalnie nasze kolana maja jednak inne znaczenie. Przede wszystkim skracają nasza nogę, dzięki temu możemy unieść stopę chodząc, możemy wchodzić po schodach, możemy również przenieść środek ciężkości i usiąść. Kolana u ludzi są wspaniałą konstrukcją, która przenosi ciężar całego ciała. Nasza wyprostowana pozycja zmusza do tego aby ciężar był kontrolowany przez miednice a co za tym idzie przez kolana.
Terapeuci pracujący na kolanie często zauważają że jest podatne na urazy i problematyczne w leczeniu. Kolano jako skupisko silnych więzadeł, chrząstki wewnątrz stawowej do której nie możemy dotrzeć czyni prace na nim trudna, ale czy nieskuteczną? Doświadczenie pokazuje że jest zupełnie odwrotnie. Aby wpłynąć na leczenie i prawidłowe funkcjonowanie kolana musimy zwrócić uwagę na tkanki które go otaczają, mięśnie które go stabilizują. Wiedząc że więzadła kolanowe nie pozwalają na wykonywanie niechcianych ruchów a chrząstki absorbują obciążenia tego stawu zatrzymajmy się na chwile na tych strukturach.
Przede wszystkim warto uświadomić sobie, że żadne z tych struktur więzadłowych nie są odrębnym elementem. Wszystkie więzadła są zagęszczeniem ciągłej tkanki, budującej miedzy innymi torebkę stawowa. Aby je uzyskać trzeba użyć skalpela gdyż są integralna częścią całej plątaniny włókien otaczających staw kolanowy.
Więzadła poboczne boczne i przyśrodkowe zapobiegają uciekaniu nogi w stawie kolanowym do środka i na zewnątrz. Więzadło krzyżowe, choć umieszczone wewnątrz stawu jest cały czas ciągłością struktur zewnętrznych ma za zadanie zapobiegać przeprostowi kolana oraz ześlizgiwaniu się powierzchni stawowej kości udowej w wielu pozycjach.
Jeżeli kolano jest wyprostowane wszystkie wymienione więzadła są rozciągnięte. Jeśli kolano jest zgięte więzadła są w lekkim rozluźnieniu pozwalając na ruch rotacji w stawie.
Wewnątrz stawu leżą łakotki. Te chrzęstne tkanki pomagają dopasować kość udowa do kości piszczelowej. Gdy kolano jest zgięte przesuwają się w tył stawu a gdy kolano wędruje do wyprostu podążają do przedniej części stawu. Łąkotki choć pozostające wewnątrz stawu maja połączenie z mięśniem podkolanowym i półbłoniastym od tyłu a poprzez rzepkę z mięśniem czworogłowym. Te połączenia otwierają możliwość pracy na mięśniach i wpływania na łąkotki.
Podczas normalnego użytkowania naszych stawów kolanowych więzadła i chrząstki są stale poddawane przeciążeniom. Musimy pamiętać, ze chrząstki nie są lub są w bardzo małej części zaopatrywane w krew co oznacza że uszkodzone nie będą się tak dobrze regenerować. W zdrowieniu pomagają mu proteiny które znajdują się w płynie maziowym który wypełnia staw. Bardzo ważny w tym aspekcie jest ruch. To on pozwala na ciągłe przemieszczanie się płynu maziowego w stawie to do przodu to do tyłu cały czas obmywając chrząstkę. Z punktu widzenie mechanicznego lepszy w tym jest chód a nie bieg, który dodatkowo obciąża staw kolanowy. Fizjoterapia kolana nastawiona jest w dużej mierze na odpowiednie pobudzanie stawów, więzadeł i chrząstek do naturalnej regeneracji.
Przyjrzyjmy się teraz mięśniom poruszającym i stabilizującym kolano, które są dla terapeutów i masażystów ogromnie ważne. Możemy je podzielić na odwodziciele, przywodziciele, zginacze stawu oraz prostowniki. Wszystkie oprócz funkcji z nazwy pełnią rolę stabilizatorów wzmacniając funkcje więzadeł.
Rozpatrując anatomię i fizjologię stawu należy pamiętać o połączeniu wszystkich tych struktur i oddziaływaniu jednej na drugą. Gabinet medycyny manualnej i osteopatii Fizjo-Effect zaprasza na profesjonalne zabiegi pomagające w problemach związanych z kolanami! Zapraszamy do kontaktu!
Fizjoterapeuta Rzeszów